رپا شدن سیاه چادرهای عشایر همچون لاله های سیاه بر دامن مخملگون و سرسبز البرز چهره ای زیبا بخشیده است و هر ساله با شروع فصل بهار، کوچندگان عشیره ای مناطق قشلاقی را ترک کرده و رو به سوی مناطق ییلاقی می آورند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اداره امور عشایر استان البرز به نقل از خبرگزاری ایرنا، تاریخ ایلات و عشایر با تاریخ ایران عجین شده و اگر بخواهیم تمدن ایران را بشناسیم، بدون مطالعه زندگی ایلات میسر نیست.
عشایر از قدیم الایام شیوه ای زیستی منحصر و جدا از نحوه زندگی دیگر مردمان در شهرها و روستاها دارند. مردمان عشیره ای، مردمانی خوداتکا و خودساخته هستند که به دلیل آمادگی دایمی برای کوچ، دارای قدرت بدنی بالایی بوده و آمادگی زیادی برای جنگ دارند حتی به دلیل قدرت جنگاوری بالایی که داشته اند، قدرت های سیاسی را تسخیر می کرده اند.
شیوه زندگی عشایر شیوه ای جدا از روستائیان و یا کولی ها است زیرا عشایر جامعه ای هستند که با تغییر فصل جابجا شده و با استفاده از طبیعت و نیروی بازوی خود گذران زندگی می کنند.
درصد زیادی از ایلات ایرانی یکجا نشین شده و کسب و کاری دائمی را برای گذران زندگی انتخاب کرده اند ولی هنوز در قسمت هایی از ایران ایلات کوچ نشین وجود دارند.
عشایر ایران شامل قوم های اصلی کرد، لر، فارس، ترک، ترکمن، عرب، بلوچ و براهویی هستند که یکی از مهم ترین قوم های لر زبان در کشورمان قوم بختیاری هستند.
برای گذر از ایل راه ها و رسیدن به موقع به مناطق ییلاقی، زمانی را در میان بندها می گذرانند و از نیمه های خرداد ماه شروع به استقرار در مناطق ییلاقی می کنند.
از مهم ترین مناطق ییلاقی در استان البرز مناطق آزادبر در رشته کوه های البرز واقع در منطقه حفاظت شده البرز جنوبی و کوه های طالقان می باشد.
مدیر امور عشایر استان البرز گفت که هر ساله عشایر کوچ رو در استان البرز از ۶ ایلراه اصلی کوچ خود را انجام می دهند که تعدادی از آنان عشایر میهمان می باشند که از استان های مرکزی و سمنان به البرز می آیند.
نقدی بازنشین افزود: برای کوچ بدون دردسر عشایر تمهیدات لازم در مسیر ایلراه ها و گذر آنان از اتوبان، جاده چالوس و مناطق روستایی با همکاری نیروهای امنیتی اندیشیده می شود تا بدون هیچ مشکلی به مناطق استقرار خود برسند.
وی یکی از اقداماتی که با همکاری منابع طبیعی انجام می شود را اقدامات کنترلی دام دانست که بیش از حد مجاز دام وارد مراتع نشود.
نقدی اظهار داشت: همچنین در مسیر کوچ، امور عشایر استان تامین آب را توسط تانکر انجام داده و در محل استقرارشان تامین سوخت فسیلی را برعهده دارد.
وی گفت: عشایر استان البرز از ۴ ایل شاهسون، مغان، سنگسر و کلهر و طوایف مستقل عرب، کلکو، کلوند، گلزن، الیکایی و تات در قالب ۸۶۰ خانوار و جمعیت ۴۸۰۰ نفر تشکیل یافته که حدود ۵۶ درصد آنان کوچنده هستند.
مدیر امور عشایر استان البرز اضافه کرد: این تعداد عشایر در ۸۴ سامان و ۶ سامانه استقرار دارند و به شیوه پدران خود به منـاطق ییلاقی، میانبند و قشلاقی کوچ می کنند.
وی ادامه داد: عشایر استان دارای ۳۲۱ هزار رأس دام سبک هستند که این تعداد دام با عبور از ایل راه های عشایری، از ۱۴۸ هزار هکتار از مراتع زیست بوم کرج تعلیف می کند.
نقدی گفت: عشایر استان سالانه با تولید ۶ هزار و ۸۰۰ تن شیر، ۳ هزار و ۷۰۰ تن گوشت و یکهزار و ۳۰۰ تن سایر فرآورده های دامی از تولید کنندگان عمده محصولات پروتئینی استان محسوب می شوند.
مدیر امور عشایر استان البرز با اشاره به اینکه ۴۴ درصد عشایر استان مرتعی در اختیار ندارند، افزود: این افراد از بستر مزارع و کوه های اطراف مناطق قشلاقی برای تعلیف دام های خود استفاده کرده و یا تعلیف را به صورت دستی انجام می دهند.
وی یکی از اقدامات برای تعلیف آسانتر دام های عشیار را در بحث اصلاح نژادی دانست و اظهار داشت: در این اقدام ضمن اینکه درصدد هستند که افزایش تولید گوشت قرمز همراه با فشار کمتر به مراتع را داشته باشند، دامداری را به صورت بسته و نیمه بسته انجام خواهند داد تا دام به دلیل منابع موجود خود را با این روش تطبیق دهد.
نقدی اضافه کرد که عشایر به غیر از تولید گوشت و مواد لبنی، تولیدات صنایع دستی از جمله بافندگی فرش، گلیم، جوراب، دستکش و کلاه، چرم، پوست و سنگ های تزیینی را داشته ضمن اینکه در جمع آوری گیاهان دارویی از مراتع و کشت زعفران و تولید ورمی کمپوست نیز فعالیت می کنند.